ચંદ્ર બાદ હવે સૂર્ય પર જવાની તૈયારી, સપ્ટેમ્બરમાં લોન્ચ માટે તૈયાર થશે ‘આદિત્ય’ : ઈસરો ચીફ સોમનાથ

રાષ્ટ્ર ચંદ્રના વણખેડાયેલા દક્ષિણ ધ્રુવ પર ISROના વિક્રમ લેન્ડરના સફળ ઉતરાણની ઉજવણી કરી રહ્યું છે. આ દરમિયાન ઈસરોના વડાએ આગામી લક્ષ્ય નક્કી કરીને ભારતીયોની ઉત્સુકતા વધારી દીધી છે. ISROનું પ્રથમ સૌર મિશન ‘આદિત્ય’ ચાલી રહ્યું છે અને સપ્ટેમ્બરમાં પ્રક્ષેપણ માટે તૈયાર થઈ જવા અંગે ઈસરોનાં ચેરમેન એસ સોમનાથે જણાવ્યું હતું.

બુધવારે સાંજે ચંદ્રયાન 3 ના સફળ ચંદ્ર ઉતરાણ પછી રાષ્ટ્રને સંબોધિત કરતા, પીએમ મોદીએ સૂર્ય અને શુક્રનો ઉલ્લેખ કરીને ભવિષ્યના લક્ષ્યો વિશે વાત કરી.

ઐતિહાસિક સિદ્ધિના બીજા દિવસે ગુરુવારે, ISROના વડા એસ સોમનાથે જણાવ્યું હતું કે, “મિશન આદિત્ય કામ કરી રહ્યું છે અને તે સપ્ટેમ્બરના પ્રથમ સપ્તાહમાં પ્રક્ષેપણ માટે તૈયાર થઈ જશે. અમે સપ્ટેમ્બરમાં અમારા ક્રૂ મોડ્યુલ અને ક્રૂ એસ્કેપ ક્ષમતાનું પ્રદર્શન કરીશું.” અથવા તો ઑક્ટોબરના અંત સુધીમાં એક મિશનનું આયોજન કરી રહ્યા છીએ, ત્યારપછી અમે 2025 સુધીમાં અમારું પહેલું માનવયુક્ત મિશન (ગગનયાન) અવકાશમાં લૉન્ચ કરીએ ત્યાં સુધી અનેક પરીક્ષણ મિશન કરવામાં આવશે.”

ચંદ્રના દક્ષિણી મુખ પર ‘વિક્રમ’ લેન્ડરના દોષરહિત ઉતરાણ પર, સોમનાથે કહ્યું કે જ્યારે લેન્ડર ચંદ્રની સપાટી પર નીચે પહોંચ્યું ત્યારે તેની લાગણીઓની હદ શબ્દોમાં વ્યક્ત કરવી મુશ્કેલ હતું. સોમનાથે ANI ને કહ્યું, “આ મિશનની સફળતામાં યોગદાન આપનારા તમામ સાથી વૈજ્ઞાનિકો પ્રત્યે ખુશી, સિદ્ધિની ભાવના અને કૃતજ્ઞતાનું મિશ્રણ હતું.”

તેમણે કહ્યું કે દક્ષિણ ધ્રુવ પર માનવ વસાહતની સંભાવનાને ધ્યાનમાં રાખીને લેન્ડરને ત્યાં ઉતારવાની યોજના બનાવવામાં આવી હતી. સોમનાથે કહ્યું, “અમે (ચંદ્ર) દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક ગયા છીએ, જે લેન્ડર જ્યાંથી મુકવામાં આવ્યું છે ત્યાંથી લગભગ 70 ડિગ્રી સ્થિત છે. દક્ષિણ ધ્રુવને સૂર્ય દ્વારા ઓછા પ્રકાશિત થવાના સંદર્ભમાં એક અલગ ફાયદો છે.”

તેમણે કહ્યું કે વધુ વૈજ્ઞાનિક સામગ્રી (ચંદ્રની દક્ષિણ બાજુએ) હોવાને કારણે (માનવ વસાહતની) શક્યતા છે. આ પ્રોજેક્ટ પર કામ કરી રહેલા વૈજ્ઞાનિકોએ દક્ષિણ ધ્રુવમાં વસાહતીકરણના તેના મોટા ઉદ્દેશ્યને કારણે ઘણો રસ દર્શાવ્યો હતો. અને તેનાથી આગળ મુસાફરી કરો. અમે શ્રેષ્ઠ ઉતરાણ સ્થળ શોધી રહ્યા હતા જ્યાં અમે દૂરના ભવિષ્યમાં વસાહતો સ્થાપિત કરી શકીએ, અને ચંદ્રનો દક્ષિણ ધ્રુવ સંપૂર્ણ હતો.

ચંદ્રની દક્ષિણ બાજુએ સફળ ટચડાઉન પછી લેન્ડરમાંથી બહાર નીકળેલા ‘પ્રજ્ઞાન’ રોવર પર બોલતા, સોમનાથે કહ્યું કે એક ટીમ ટૂંક સમયમાં રોબોટિક પાથ પ્લાનિંગ કવાયત પર કામ શરૂ કરશે, જે ઊંડા અવકાશમાં ભાવિ સંશોધન માટે ચાવીરૂપ બનશે.

તેમણે કહ્યું કે પ્રજ્ઞાન રોવર બે સાધનો વહન કરે છે, જે બંને ચંદ્ર પરના મૂળ રચનાના તારણો તેમજ તેની રાસાયણિક રચના સાથે સંબંધિત છે. તે હવે ચંદ્રની સપાટીની પણ ભ્રમણ કરશે. ISROએ X પર કહ્યું હતું કે, પ્રજ્ઞાન’ રોવર ગુરુવારે સવારે લેન્ડિંગ મોડ્યુલ પરથી ઉપડ્યું, જેથી અજાણ્યા ચંદ્રના દક્ષિણી ચહેરાની શોધખોળ શરૂ કરી શકાય.”

એજન્સીએ અગાઉ ગુરુવારે કહ્યું હતું કે લેન્ડરે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઐતિહાસિક લેન્ડિંગ કર્યું હતું અને ભારતને તે સ્થાન પર લઈ ગયું હતું જ્યાં કોઈ અન્ય દેશ અગાઉ ગયો ન હતો. ISROએ X પર પોસ્ટ કર્યું, “CH-3 રોવર લેન્ડરથી નીચે ઉતર્યું પર ઉતરે ભારત ચંદ્ર પર ફરતું થયું છે. વધુ અપડેટ ટૂંક સમયમાં.”

વિક્રમમાંથી બહાર કાઢવામાં આવેલ છ પૈડાવાળા રોબોટિક વાહન પ્રજ્ઞાનની પ્રથમ તસવીર ઈન્ડિયન નેશનલ સેન્ટર ફોર સ્પેસ પ્રમોશન એન્ડ ઓથોરાઈઝેશનના અધ્યક્ષ પવન કે ગોએન્કાએ શેર કરી હતી. અવકાશમાં 40 દિવસની સફર પછી, ‘વિક્રમ’ લેન્ડર બુધવારે સાંજે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતર્યું.

આ સાથે, ભારત યુએસ, રશિયા અને ચીન પછી ચંદ્ર લેન્ડિંગ મિશન સફળતાપૂર્વક હાથ ધરનાર ચોથો દેશ બન્યો. ચંદ્રયાન-3 અવકાશયાન વિક્રમ લેન્ડરને લેન્ડિંગ પહેલા ચંદ્રની સપાટી પર આડી સ્થિતિમાં નમેલું હતું. જણાવી દઈએ કે આ સ્પેસક્રાફ્ટને 14 જુલાઈના રોજ આંધ્રપ્રદેશના શ્રીહરિકોટા સ્થિત સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું.